Hai 90 anos proclamábase a Segunda República en España. Caía a monarquía e instaurábase un novo réxime que traía liberdade e xustiza logo do caciquismo e a corrupción que representaba a monarquía borbónica. Manuel Ferreiro, que se fixo cargo do concello como novo alcalde republicano de Lalín dous días despois, comezou a desenvolver os ideais republicanos: democratización das administración municipal, preocupación polo ensino coa promoción de escolas e o impulso dun instituto de segunda ensinanza, extensión da cultura, atención ás infraestruturas rurais (camiños e fontes) e apoio ás reivindicacións dos obreiros da liña férrea en construción Ourense-Santiago.
Para simbolizar este cambio en Lalín, encargoulle ao seu amigo Laxeiro unha alegoría da República para presidir o salón de sesións do Concello. Laxeiro pintou o cadro segundo os patróns clásicos: unha moza tocada cun gorro frixio e vestida cunha túnica branca que deixa un peito ao descuberto, na man dereita porta a bandeira tricolor e na esquerda sostén unha balanza, símbolo da xustiza; detrás o león, como símbolo de vixilancia e de combatividade e ao fondo un labrego arando e varias chemineas de fábrica en referencia ás actividades económicas como vehículo de progreso; o pintor engadiulle o escudo do concello.
Dende o verán de 1931 a imaxe estivo pendurada no salón do vello concello durante toda a etapa republicana. A pintura seguiu alí cando Ferreiro foi destituído polo gobernador civil en agosto de 1934 e substituído polo militante do Partido Radical Ricardo López, que deixou a alcaldía a Domingo Pablo Palmaz a principios de xaneiro de 1936. Co triunfo do Frente Popular nas eleccións de febreiro, Ferreiro volveu ocupar a alcaldía por un mes, para ser substituído por Xesús Golmar en abril de 1936.
Esta pequena fiestra de esperanza que significou o período republicano rematou co golpe de Estado do 18 de xullo de 1936 que significou a destrución dos ideais de democracia e benestar. Representando a barbarie, poucos días despois do golpe, os falanxistas entraron no Concello e apoderáronse dos símbolos republicanos para queimalos nunha fogueira, entre eles o cadro de Laxeiro. Un dos participantes, o que despois foi alcalde franquista, Alfonso Garra, consciente do valor da pintura, salvouna da fogueira e gardouna na súa casa onde permanece durante a ditadura e unha boa parte do actual réxime.
Ata que en 1988 a Asociación Cultural o Naranxo iniciou unha campaña para solicitar dos herdeiros de Alfonso Garra a devolución do cadro ao seu lexítimo propietario, o Concello de Lalín.
Historias de Deza 